Astrositomlar
Sinir sisteminin tümörlerle çeşitli ilişkilerini inceleyen bir bilim dalı olan nöro-onkolojinin kapsamı içinde primer sinir sistemi tümörlerinin yanı sıra sistemik kanserlerin nörolojik etkileri (metastaz, lokal yayılım, radyoterapi veya kemoterapi yan etkileri, tümörün hematolojik-metabolik uzak etkileri ve paraneoplastik sendromlar) yer alır.
Primer Beyin Tümörleri
Primer veya sekonder beyin tümörlerinde tümörün davranış özellikleri birbirinden farklılık gösterse de genelde karşılaşılan klinik tablo kafa içi basınç artışı sendromudur.
Gliomlar
Yüksek differansiyasyon gösterir, sadece nükleer atipi vardır, yavaş büyür ancak çevre dokulara yaygın infiltrasyon gösterir. 30-40 yaş arası genç erişkinlerde sıktır.
Primer Serebral Lenfoma
Merkezi sinir sisteminde lenfoma sıklıkla metastatik olarak görülür. Ancak daha seyrek olarak ekstra-nöral bir odak olmaksızın sinir sisteminde lenfoma gelişebilir.
Diğer Tümörler
Daha önce de belirtildiği gibi sinir sisteminin görece sık görülen tümörleri bu bölümün kapsamı içine alındı. Ancak bunların dışında pek çok farklı tümör vardır.
Tedavi Yöntemleri
Tedavi Yöntemleri
Kemoterapi Yan Etkileri
Kanser tedavisinde kullanılan kemoterapötiklere bağlı görülebilen nörolojik yan etkiler sıralanmıştır. Sık görülen bazı özel durumlar burada biraz daha ayrıntılı olarak ele alınacaktır.
Periferik nöropati
Vinka alkaloidleri, sis-platin, prokarbazin, 5-azasitidin, etoposid, 5-florourasil, Ara-C, taksol, suramin, mitotan, bortezomab, dosetaksel, oksaliplatin, teniposid, talidomid
Radyoterapi Yan Etkileri
Radyoterapi uygulanan MSS bölgesi ortaya çıkacak yan etkiler açısından da belirleyicidir.
Tümör Yayılımına Bağlı (Metastatik) Etkiler
Nörolojik yakınmaları olan kanserli hastaların yaklaşık yarısında bu yakınmalar doğrudan tümör invazyonuna bağlıdır.
Tümör Yayılımına Bağlı (Metastatik) Etkiler
Nörolojik yakınmaları olan kanserli hastaların yaklaşık yarısında bu yakınmalar doğrudan tümör invazyonuna bağlıdır. Kanserli hastaların yaklaşık % 25’inde görülür.
Beyin Metastazı
Beyin metastazının en sık nedenleri akciğer kanseri, melanom, meme kanseri, renal kanser ve lenfoma gibi tümörlerdir.
Spinal Metastaz
Kanserli hastalarda omuriliği ilgilendiren üç tip metastatik lezyon vardır. En sık görülen epidural lezyonlardır. Bunların çoğunluğu omurlardaki kemik metastazlarından kaynaklanır.
Metastaz Dışı Etkiler
Nörolojik bulgu gösteren kanserli hastaların yarısında nörolojik tabloya neden olan herhangi bir metastaz veya tümör yayılımı saptanmaz. Bu durumda çok farklı nedenler nörolojik tablodan sorumlu olabilir. Bu nedenler aşağıda sıralanmıştır.
İnfeksiyonlar
Kanserli hastalarda hem tümöre bağlı gelişen immunsupresyon, hem de tedaviye bağlı kemik iliği baskılanması sonucu infeksiyonlar sık görülür.
Metabolik Etkiler
Varolan metabolik bozukluğa bağlı olarak metabolik ensefalopatiler gelişebilir. Metabolik ensefalopati deyimi, bozulmuş serebral metabolizma sonucu oluşan davranış değişikliklerini içerir.
Vasküler Etkiler
Sistemik arteroskleroz oranı genel popülasyona oranla kanserli hastalarda daha düşük olmasına karşın, görülme sıklığı açısından serebrovasküler komplikasyonlar metastatik komplikasyondan sonra ikinci sırada yer alırlar.